Od 2009 r. przy sprzedaży lub wynajmie budynku (lokalu) należy przedłożyć świadectwo charakterystyki energetycznej. Od 28 kwietnia 2023 r. za niedopełnienie tego obowiązku grozi grzywna do 5 000 zł, a brak świadectwa przy sprzedaży odnotowuje notariusz. Sosnowiec, tak jak inne duże miasta, jest aglomeracją, w której każdego dnia dochodzi do dziesiątek ww. transakcji. Czy świadectwo charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe zawsze?
Spis treści:
Świadectwo charakterystyki energetycznej
Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który wskazuje wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb energetycznych budynku (lub części budynku, lokalu) powstających w związku z jego użytkowaniem. Chodzi m.in. o energię potrzebną do ogrzania (chłodzenia) wnętrza oraz wody, a w budynkach niemieszkalnych także do jego oświetlenia.
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku zawiera:
1) jego (lub jej) dane identyfikacyjne
2) charakterystykę energetyczną (zbiór danych i wskaźników energetycznych, określających całkowite zapotrzebowanie na energię niezbędną do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem)
3) zalecenia określające zakres i rodzaj robót budowlano-instalacyjnych, które poprawią ww. charakterystykę
4) oświadczenie tego, kto sporządza świadectwo charakterystyki energetycznej, że dokument został wygenerowany z centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków.
Kiedy nie trzeba świadectwa charakterystyki energetycznej
Czy świadectwo charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe? Przepisy ustawy o charakterystyce energetycznej budynków stanowią, że właściciel lub zarządca budynku (lub części budynku), lub osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu albo spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, zobligowany jest zapewnić świadectwo charakterystyki energetycznej dla budynku lub jego części:
1) zbywanej na podstawie umowy sprzedaży lokalu lub domu;
2) zbywanej na podstawie umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
3) wynajmowanej.
Wynika z tego, że zasadniczo posiadanie świadectwa nie jest wymagane tak długo, jak budynek, mieszkanie, jest użytkowane wyłącznie na własne potrzeby. Poza tym w ustawie przewidziano wyłączenia od obowiązku posiadania świadectwa, dotyczą one:
1) zabytków;
2) miejsc kultu i religii;
3) budynków przemysłowych oraz gospodarczych niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego, czyli np. garaży;
4) budynku mieszkalnego, przeznaczonego do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
5) budynku wolnostojącego o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2;
6) gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(m2∙rok).
Od 28 kwietnia 2023 r. inwestor ma obowiązek dołączyć świadectwo charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o pozwolenie na użytkowanie (obowiązek nie dotyczy domów do 70 m2 zabudowy do własnych celów mieszkaniowych).
Gdzie uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej
Kto sporządza świadectwo charakterystyki energetycznej? Uprawnienia do opracowania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku posiada osoba nie skazana:
1) mająca wykształcenie wyższe:
a) z tytułem inżyniera, inżyniera architekta, inżyniera architekta krajobrazu, inżyniera pożarnictwa, magistra inżyniera architekta, magistra inżyniera architekta krajobrazu, magistra inżyniera pożarnictwa albo magistra inżyniera lub
b) zdobyte na innym kierunku ale którego program uwzględniał zagadnienia związane z charakterystyką energetyczną budynków, wykonywaniem audytów energetycznych budynków, budownictwem energooszczędnym i odnawialnymi źródłami energii lub
2) posiadająca uprawnienia budowlane.
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku jest ważne przez 10 lat od dnia jego sporządzenia.
Kara za brak świadectwa charakterystyki energetycznej
Przy sporządzeniu aktu notarialnego umowy sprzedaży notariusz odnotowuje zarówno fakt przekazania nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej, jak i jego nieprzekazanie, jednocześnie pouczając sprzedającego o konsekwencjach – grożącej karze grzywny. Oczywiście to nie notariusz jest organem wymierzającym karę, stąd o braku dochowania obowiązku przekazania świadectwa ktoś musiałby donieść organom ścigania. Ryzyko poniesienia kary zwiększa jednak fakt, że akty notarialne sprzedaży nieruchomości trafiają do urzędu skarbowego. Kara za brak świadectwa charakterystyki energetycznej może się wahać w granicach od 20 do 5 000 zł.
Ale to nie jedyne konsekwencje. Najważniejszą może być bowiem fiasko transakcji. Bez przekazania świadectwa charakterystyki energetycznej nabywca budynku (lokalu), może zrezygnować z zakupu. To na niego, jako przyszłego właściciela nieruchomości, spadnie później bowiem obowiązek sporządzenia tego świadectwa.
